Brandschilderen op glas is een eeuwenoude techniek, die al sinds de Middeleeuwen wordt toegepast. Het is een bewerkingstechniek waarbij speciale verven op glas worden aangebracht en ingebrand, om met name glasvensters van illustraties te voorzien.
- brandschilderen
- Zeefdrukken
- zandstralen
Brandschilderen
Ambachtelijke en moderne techniek
Bij KunstRegie houden vakkundig opgeleide glazeniers zich dagelijks bezig met het toepassen van deze bewerking. Dit doen ze op ambachtelijke wijze, met de kwast, onder andere bij het restaureren van glas-in-lood ramen voor kerken en monumentale woningen. Maar zij passen ook hedendaagse methoden toe, zoals airbrush en zeefdruk technieken, wanneer ze bijvoorbeeld glaskunst vervaardigen waarin smeltwerk wordt toegepast.
Bij KunstRegie houden vakkundig opgeleide glazeniers zich dagelijks bezig met het toepassen van deze bewerking. Dit doen ze op ambachtelijke wijze, met de kwast, onder andere bij het restaureren van glas-in-lood ramen voor kerken en monumentale woningen. Maar zij passen ook hedendaagse methoden toe, zoals airbrush en zeefdruk technieken, wanneer ze bijvoorbeeld glaskunst vervaardigen waarin smeltwerk wordt toegepast.
Verschil
Het grootste verschil tussen de oude en nieuwe toepassing zit in de temperatuur waarop de verven worden ingebrand. Bij de restauratie van gebrandschilderd werk (eigenlijk wordt het kapotte glas dan vervangen door een nieuw stuk glas) is het belangrijk dat het oppervlak van het glas niet vervormt. Daarom wordt hier gekozen voor een relatief lage temperatuur (560 - 640ºC.). Voor het maken van glaskunst met smeltwerk is die vervorming vaak de intentie, vandaar dat het inbranden van brandschilderwerk bij smeltwerk op een hoge temperatuur gebeurt (vanaf 660ºC.).
Het grootste verschil tussen de oude en nieuwe toepassing zit in de temperatuur waarop de verven worden ingebrand. Bij de restauratie van gebrandschilderd werk (eigenlijk wordt het kapotte glas dan vervangen door een nieuw stuk glas) is het belangrijk dat het oppervlak van het glas niet vervormt. Daarom wordt hier gekozen voor een relatief lage temperatuur (560 - 640ºC.). Voor het maken van glaskunst met smeltwerk is die vervorming vaak de intentie, vandaar dat het inbranden van brandschilderwerk bij smeltwerk op een hoge temperatuur gebeurt (vanaf 660ºC.).
Maakproces
Bij restauratie werkzaamheden wordt gebroken gebrandschilderd glas, dat niet gerepareerd kan worden, dus vervangen door nieuw gebrandschilderd glas. We gebruiken hiervoor vaak mondgeblazen ‘antiek glas’, wat door het ambachtelijk maakproces de lichtdoorlating verlevendigt en een breed kleurenpalet kent. Brandschilderen is een bewerkelijke techniek, elke verf heeft zijn eigen specifieke eigenschappen en inbrand-temperatuur. Contour verf, grisaille, zilvergeel en emaille worden in verschillende lagen opgebracht en ingebrand.
Bij restauratie werkzaamheden wordt gebroken gebrandschilderd glas, dat niet gerepareerd kan worden, dus vervangen door nieuw gebrandschilderd glas. We gebruiken hiervoor vaak mondgeblazen ‘antiek glas’, wat door het ambachtelijk maakproces de lichtdoorlating verlevendigt en een breed kleurenpalet kent. Brandschilderen is een bewerkelijke techniek, elke verf heeft zijn eigen specifieke eigenschappen en inbrand-temperatuur. Contour verf, grisaille, zilvergeel en emaille worden in verschillende lagen opgebracht en ingebrand.
Zeefdrukken
Zeefdrukken is een druktechniek die van origine gebruikt wordt voor grafische doeleinden, waaronder textielbedrukking, affiches en kunstdrukken op papier. Tegenwoordig is ook glas als drager aan deze lijst toegevoegd. Omdat glas anders moeilijk te bedrukken valt, biedt de zeefdruktechniek een uitkomst.
Verwerking
Met speciale zeefdrukpasta’s wordt een afbeelding door een zeefraster heen op het glas gedrukt. Dit zijn moderne emaillen op waterbasis, die voldoen aan de milieunorm om te mogen verwerken. Na droging worden de emaillen op hoge temperatuur in het glas gebrand.
Met speciale zeefdrukpasta’s wordt een afbeelding door een zeefraster heen op het glas gedrukt. Dit zijn moderne emaillen op waterbasis, die voldoen aan de milieunorm om te mogen verwerken. Na droging worden de emaillen op hoge temperatuur in het glas gebrand.
Restauratie
Zeefdrukken is het meest geschikt voor het drukken in grote oplagen. Bij restauratie projecten komt het voor dat brandschilderwerk met een repeterend patroon moet worden hersteld of bijgemaakt. Dit monnikenwerk vraagt om uiterste precisie. De zeefdruktechniek is daarom uitermate geschikt om dergelijke decoratieve beschilderingen te herhalen.
Zeefdrukken is het meest geschikt voor het drukken in grote oplagen. Bij restauratie projecten komt het voor dat brandschilderwerk met een repeterend patroon moet worden hersteld of bijgemaakt. Dit monnikenwerk vraagt om uiterste precisie. De zeefdruktechniek is daarom uitermate geschikt om dergelijke decoratieve beschilderingen te herhalen.
Glaskunst
Nu wordt de zeefdruktechniek op grote schaal industrieel ingezet. En in de kunstwereld is het zeefdrukken ook niet meer weg te denken. Vandaar dat deze toepassing op glas niet kon uitblijven. Zelfs voor het drukken in beperkte oplagen en op grootformaat loont deze bewerkelijke methode de moeite om afbeeldingen op glas over te brengen.
Nu wordt de zeefdruktechniek op grote schaal industrieel ingezet. En in de kunstwereld is het zeefdrukken ook niet meer weg te denken. Vandaar dat deze toepassing op glas niet kon uitblijven. Zelfs voor het drukken in beperkte oplagen en op grootformaat loont deze bewerkelijke methode de moeite om afbeeldingen op glas over te brengen.
Realisatie
KunstRegie heeft al een aantal mooie projecten mogen realiseren in deze ambachtelijke techniek. Eén daarvan is het glaskunstwerk 'Underwater Illusions' van Kim Zoutewelle, in samenwerking vervaardigd met zeefdrukken en glas-smeltwerk.
Zandstralen
Zandstralen is een bewerkingstechniek waarmee afbeeldingen op glas kunnen worden aangebracht. Op deze manier voorzien we vlakglas van decoraties, zoals teksten, logo’s of andersoortige kunstzinnige uitingen. Je ziet zandstraalwerk vaak binnenshuis, maar KunstRegie voorziet ook in deze oppervlaktebehandeling voor het gebruik in buitensituaties.
Werkwijze
Steeds vaker wordt voorafgaand aan het zandstralen de aan te brengen illustratie of tekening gedigitaliseerd. Het digitale ontwerp wordt in folie gesneden en in zijn geheel op het glas aangebracht. De delen die gezandstraald moeten worden nemen we vervolgens uit. Met een compressor en perslucht blazen we gritkorrels tegen het blootliggende glas om een geschuurd effect te bereiken. Het matteren kan in vier gradaties uitgevoerd worden. Ook is diepstaalwerk mogelijk, waarbij we het oppervlak tot diep in het glas wegschuren. Het ontwerp kan ook worden uitgespaard, dan zullen we de omliggende folie wegnemen en het onbedekte glas van een oppervlaktestructuur voorzien.
Steeds vaker wordt voorafgaand aan het zandstralen de aan te brengen illustratie of tekening gedigitaliseerd. Het digitale ontwerp wordt in folie gesneden en in zijn geheel op het glas aangebracht. De delen die gezandstraald moeten worden nemen we vervolgens uit. Met een compressor en perslucht blazen we gritkorrels tegen het blootliggende glas om een geschuurd effect te bereiken. Het matteren kan in vier gradaties uitgevoerd worden. Ook is diepstaalwerk mogelijk, waarbij we het oppervlak tot diep in het glas wegschuren. Het ontwerp kan ook worden uitgespaard, dan zullen we de omliggende folie wegnemen en het onbedekte glas van een oppervlaktestructuur voorzien.
Van A tot Z
Alle werkzaamheden in dit maakproces kunnen door KunstRegie worden verzorgd en geregeld. Van het op maat leveren van het glas tot aan het plaatsen van de bewerkte ruit. Dit doen we zowel voor kunstenaars als particuliere opdrachtgevers. Zonodig maken we voor u een ontwerp of digitaliseren een door u aangeleverde foto of schets.
Alle werkzaamheden in dit maakproces kunnen door KunstRegie worden verzorgd en geregeld. Van het op maat leveren van het glas tot aan het plaatsen van de bewerkte ruit. Dit doen we zowel voor kunstenaars als particuliere opdrachtgevers. Zonodig maken we voor u een ontwerp of digitaliseren een door u aangeleverde foto of schets.
Realisatie
KunstRegie heeft al een aantal grote en kleine projecten mogen realiseren in deze oppervlakte-bewerkingstechniek. Eén daarvan is het zandstralen van de glazen toegangsdeuren in het noord- en zuidportaal van Academiehuis Zwolle.
Heeft u nog vragen?
Neemt u voor meer informatie vrijblijvend contact met ons op.